KKK 1084
Chrystus, „siedząc po prawicy Ojca” i rozlewając Ducha Świętego na swoje Ciało, którym jest Kościół, działa obecnie przez sakramenty ustanowione przez Niego w celu przekazywania łaski. Sakramenty są widzialnymi znakami (słowa i czynności), zrozumiałymi dla człowieka. Urzeczywistniają one skutecznie łaskę, którą oznaczają, za pośrednictwem działania Chrystusa i przez moc Ducha Świętego.
Chrystus umarł na krzyżu dla nas i dla naszego zbawienia. Dokonał tego raz na zawsze. Żebyśmy wszyscy mogli z tego korzystać Chrystus ustanowił 7 sakramentów, przez które nas uświęca i obdarza swoją łaską.
Obrzędy sakramentów celebruje się we wspólnocie, bo oznaczają szczególną obecność Jezusa z tymi, którzy przystępują do nich z wiarą. Kiedy uczestniczymy w sakramentalnym życiu Kościoła, włączamy Chrystusa do naszej ludzkiej sfery i czynimy Jego obecność częścią naszej ludzkiej egzystencji. My „chrystianizujemy” świat; przez nas Chrystus staje się bardziej widoczny w naszym dzisiejszym świecie.
Sakramenty nie pojawiły się od razu jako w pełni rozwinięte obrzędy. Stopniowo osiągały formy, w jakich je dzisiaj celebrujemy.
Pierwsi chrześcijanie wierzyli, że Jezus jest obecny w obrzędach, odprawianych przez zgromadzonych wiernych. Ponieważ wczesny Kościół nie miał wykształconych struktur, obrzędy, odprawiane zgodnie z lokalnymi zwyczajami, różniły się. Nie było jednak różnic w wierze. Przez celebrowanie życia Jezusa, Jego śmierci i zmartwychwstania, chrześcijanie zatrzymywali Jego obecność i uczestniczyli w Jego boskim życiu przez działanie, znaki i wspólne oddawanie czci. Te obrzędy chrześcijańskie nazywano greckim słowem „MYSTERION”, które oznacza „tajemnicę”. Kiedy w IV wieku łacina stała się językiem powszechnym, „MYSTERION” zastąpiono łacińskim słowem „SACRAMENTUM”. Błogosławieństwa, modlitwy, obrzędy, namaszczenia – wszystko co uświęcone – były dla pierwszych chrześcijan znakami obecności Chrystusa. Toteż w pewnym momencie liczba świętych znaków doszła do 40.
ŚW. AMBROŻY (IV w.) za sakrament uznawał także obrzęd umycia nóg.
ŚW. AUGUSTYN (IV – V w.) – wyznanie wiary, modlitwę Pańską
ŚW. PIOTR DAMIANI (XI w.) – namaszczenie władców, poświęcenie kościołów, pogrzeby, zwyczaje zakonne.
VII sakramentów wymienił po raz pierwszy IV Sobór Laterański w 1215 roku, a w 1274 roku II Sobór w Lyonie określił, które ze świętych obrzędów najwierniej odzwierciedlały czyny Chrystusa, postawy i Jego trwałą obecność. Siedem oficjalnych znaków przyjęto za sakramenty; inne zaś praktyki i święte znaki nazwano sakramentaliami.
SAKRAMENT – jest znakiem widzialnym ustanowionym przez Chrystusa, który sprawując go poprzez posługę Kościoła, udziela skutecznie oznaczonej łaski. Człowiek zaś, przyjmując ten dar we wspólnocie Kościoła, w najlepszy sposób wielbi Boga.
SAKRAMENTALIA – są to święte znaki, które na podobieństwo sakramentów wskazują przede wszystkim na duchowe dobra osiągane dzięki wstawiennictwu Kościoła. Przygotowują one ludzi do przyjęcia właściwego skutku sakramentów i uświęcają różne okoliczności życia.
W czasie reformacji tylko dwa sakramenty, chrzest i Eucharystia, zostały uznane przez protestanckich reformatorów, ponieważ – jak twierdzili – w Biblii były wymienione explicite (dobitnie, jasno).
Kościół katolicki na Soborze w Trydencie (1545-1563) ogłosił dogmat, że istnieje siedem sakramentów i zdefiniował je jako „zewnętrzne znaki łaski, ustanowione przez Chrystusa”. Sobór Watykański II (1962-1965) orzekł, że sakramenty są znakami obecności Chrystusa i zetknięciem się ze zmartwychwstałym Panem i przez nie Jezus działa w świecie.
W naszym życiu wiary nie możemy dopuścić, aby symbole stały się rutyną i straciły swój sens; muszą pozostać treścią naszego życia. Jest to tym bardziej ważne, że dzisiaj bardzo często liturgia i obrzędy sakramentalne stają się raczej testami wytrzymałości na zmęczenie niż dogłębnym doświadczeniem wiary.
Chodzi o to, by celebrując sakramenty spotkać się ze zmartwychwstałym Chrystusem i rozszerzać Jego obecność w świecie przez swoje świadectwo.
KKK 1123
Celem sakramentów jest uświęcenie człowieka, budowanie mistycznego Ciała Chrystusa, a wreszcie oddawanie czci Bogu. Jako znaki, mają one także pouczać. Sakramenty wiarę nie tylko zakładają, lecz za pomocą słów i rzeczy dają jej wzrost, umacniają ją i wyrażają. Słusznie więc nazywają się sakramentami wiary.
PODZIAŁ SAKRAMENTÓW:
1. Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego:
- Chrzest
- Bierzmowanie
- Eucharystia
2. Sakramenty uzdrowienia
- Sakrament pokuty i pojednania
- Namaszczenie chorych
3. Sakramenty w służbie wspólnoty
- Sakrament święceń
- Sakrament małżeństwa